MBI FESTIVALIN E KËNGËS
Përse habiteni për nivelin e teksteve dhe llojin e muzikës që
serviret në një Festival Kombëtar? Kjo gjëndje ishte e pritshme, ka vite që nuk
ka këngë. Ato janë zëvendësuar me prapanica që tunden e shkunden, me gjokse gati
jashtë, me dalje në skenë me brekë, nganjëherë edhe pa to. Me fytyra të
deformuara nga silikonet e makiazhet alla
lopçe. Një neveri e vërtetë!
Muzika u zëvendësua me pëllitje, çjerrje, ulërima, recitime pa
sens.
Tekstet poetike u zëvendësuan nga mërmërimat nëpër tualete
kur je k…s…ju e dini…ë?
Dhe të gjitha këto në emër të modernitetit, të të ecurit me
rrymat e kohës!!!
Sigurisht që rrymat muzikore të kohës do i ndjekim dhe do i performojmë.
Por në fillim sipas mendimit tim duhen sqaruar disa pika:
1.
Festivali Kombëtar është ngjarja më e rëndësishme
kulturore në muzikën e lehtë për një komb. Dhe si i tillë duhet të mbartë përgjegjësi
të larta artistike. Ku përfshihen lloji i muzikës që do të konkurrojë, po ashtu
edhe tekstet. Të gjitha këto duhet të kalojnë nëpër filtra të rreptë përzgjedhjeje
nga profesionistët më të mirë që kemi. E
nëse nuk i përmbushin kriteret profesionale të mos pranohen në festival. Ka
kompeticione të tjera ku çdo pëllitës tregon sa bukur pëllet apo sa bukur i tund b...
2.
Festivali Kombëtar nuk ka për qëllim vetëm argëtimin,
por edhe edukimin e shijeve tek një publik i gjerë. Kjo ngre një problem tjetër
shumë të madh të këtyre kohëve:
3.
Mungesa e edukimit të mirëfilltë muzikor e poetik.
Sigurisht që shkolla luan rolin parësor. Po
a e luan ajo një rol të tillë? Absolutisht jo! Nxënësit e sistemit
parauniversitar, tek të cilët dhe fillojnë të kultivohen shijet dhe njohja e
artit të vërtetë kanë programe të cunguara, tejet të sipërfaqshme, tek e fundit
pa ndonjë vlerë të dukshme. Në sistemin e shkollës së lartë të mesme, orët e mësimit
të artit ose kryhen të thata me ato tekste historie mbi artin, gjë që nuk i afron
nxënësit pothuaj fare me artin e vërtetë, ose anashkalohen sepse nuk ka
profesionistë për ti zhvilluar ato. Është edhe kategoria tjetër, që mjaftohen që
fëmijët dëgjojnë në youtube çdo të re muzikore dhe mendojnë se kjo
mjafton. Por në të vërtetë kjo jo vetëm që nuk ndihmon por në të kundërt,
pengon. Nxënësi rritet duke besuar se çfarë serviret në youtube është
perfekte dhe se muzika është ajo. Ata priren më së shumti nga ritmi, dhe përfundojnë
në tallava, pa arritur kurrësesi të specifikojnë llojin e saj, turke, arabe,
rumune…
4.
Pjesa tjetër më e nënvleftësuar prej tyre janë
tekstet. Nuk ka rëndësi se çfarë thuhet, as që një këngë duhet të
ketë një mesazh, thjesht mjafton që këngëtari flet ca fjalë pa lidhje, shumë
herë në një zhargon të pakuptueshëm edhe për ata vetë. Ose në rastin më të mirë
bën vetëm na-na-na= la-la=la etj. Ndërkohë
që një këngë quhet e realizuar kur edhe teksti ka një përmbajtje, përçon
një mesazh, i cili sa më universal të jetë aq më gjatë jeton edhe kënga.
5.
Harmonia e vijës melodike dhe tekstit, ky është
suksesi i një kënge, qoftë kjo edhe “moderne”
6.
Kjo sjell edhe një problem tjetër në vëmendje.
Sa e njohin poezinë? Është gjinia më mohuar sot. Në programet shkollore bëhen
tepër pak autorë, duke u nisur nga fakti që nxënësit duhet ti përvetësojnë më së
miri ata. Fillon me letërinë shqipe, Naimi, Migjeni, Poradeci, Camaj, Shkreli.
Përmenden autorët e vjetër të letrave shqipe, sikur edhe bashkëkohorët, Dritëro,
Kadare. Kaq. Një Bodler, Pushkin, Gëtë, Dante, Safo, Homer. Ok. Ndoshta janë
shumë, ndoshta janë pak. Problemi është tek misioni i studimit të tyre. Sipas
meje ky mision ka të bëjë jo vetëm me njohjen e teksteve të tyre dhe analizën
rreth tyre, por mbi të gjitha me njohjen e brendshme të tyre, me mesazhet
estetike që ata përçojnë, me nivelin e lartë të filozofisë së tyre dhe me
ndjesitë e të bukurës. Por që të vijmë deri tek shijimi i kësaj së bukure do
punë që nuk mbyllet vetëm me analizën shkolareske në një orë mësimi. Në çastin
kur një nxënës tenton të shkruajë diçka origjinale, të veten si rezultat i përshtypjeve
që këta autorë e të tjerë i kanë krijuar, dhe kur po ky nxënës kërkon të lexojë
e të njihet më tej me autorët, e jo vetëm klasikët, në këtë çast
ky mision për mua është përmbushur. Sepse në këtë çast ai detyrimisht do të
fillojë të kërkojë të bukurën edhe në artet e tjera, muzikë, pikturë,
kinematografi, teatër. Në këtë çast ai kupton dhe fillon të edukojë
shijet e tij. Nuk zë hundët sikur pi ilaç,
kur dëgjon një arie nga operat, apo shikon dhe kupton një pjesë baleti, larg kërcimeve aerobike nëpër videoklipe.
7.
Festivali Kombëtar i Këngës nuk është vetëm thjesht një festival, në të
kundërt ai duhet të marrë vlera vërtetë kombëtare, ku njerëzit të duartrokasin
një këngë të vërtetë, një këngëtar të vërtetë, të pëlqejnë një muzikë të vërtetë,
dhe të meditojnë për një tekst të vërtetë.
Comments
Post a Comment