Nje mengjes si gjthe te tjeret, vetem, krejt vetem

Një mëngjes të errët, si mbrëmje e zgjatur e verës, ai u ngrit me një ndjenjë të çuditshme vetmie, një ndjenjë që i kapërcente të gjithë kufijtë e njohur prej tij deri më atëherë. Pati ndjesinë e fortë që jo vetëm ishte vetëm, por kjo vetmi gati-gati nuk ishte tokësore, kaq e thellë dhe e pakuptueshme dukej. Shkoi drejt ekspresit të kafesë dhe për një çast iu duk se e pa vetminë aty, të ulur mbi banak, joshëse, megjithëse shtrigë. Ajo ia kishte ngulur sytë e saj të zgurdulluar gjithë lakmi. Ishin miq të vjetër sa s’mbahej mend. Ajo rrinte gjithnjë diku aty afër tij, e gatshme për ta gllabëruar. Dhe ai që nuk bënte asnjë përpjekje për t’iu larguar, bile nganjëherë kishte përshtypjen se ishte ai që e joshte dhe e kërkonte atë. Ishin bërë një. Ai dhe vetmia e tij. Si dy dashnorë mëkatarë që presin me durim çmimin e pasionit të tyre. Dihet, çdo pasion e ka një çmim. Çdo gjë e ka një çmim, edhe njeriu. Që nga lindja e deri në vdekje, problemi qëndron sa e di i shkreti njeri çmimin e tij? Edhe kur vdes etiketa e çmimit i ngjitet pas në kutinë e arkivolit, njëlloj si në një kuti bonbonesh. Çmime të shtrenjta, tepër të shtrenjta, dhe çmime të lira. Bonbone të thjeshta, vetëm me sheqer e kakao, dhe bonbone të sofistikuara, të mbushura brenda me lloj-lloj frutash e përzierjesh gjërash ekzotike që të shkrijnë në gojë. Kleopatra, Helena, që kishin vënë në lojë perandori, që kishin fituar dhe kishin humbur, ishin bonbone të shtrenjta. Qeshi kur e mendoi veten duke rrotulluar në gojë një bonbone të shtrenjtë, një Kleopatër, apo një Helenë më mirë. Mund të rrotullonte cilën të donte. Ato vdekur se vdekur ishin. Ëh! Kurse gjyshi i tij kishte qenë bonbone e thjeshtë. Një shekel-she. Vetëm me sheqer dhe kakao me një kaçarruq kremi të bardhë përmbi. Nuk kishte patur perandori, nuk kishte patur fëmijë, nuk kishte patur grua. Bir jetim i dikujt. Kishte patur një trup të vogël e të mpakët, por një tru të jashtzakonshëm të cilin ia paguanin goxha mirë. Falë trurit dhe mendjes së tij vinte vërdallë nëpër dhomat e një kështjelle që ishte vetëm e tij, e që tani s’ishte më. Kishte paguar pasionin. Kishte ardhur në Izrael trokë fare, thjesht me duar në xhepa, ku askush nuk e besonte se ai kishte patur një kështjellë të tijën në Europë. Kishte mundur të kishte një shtëpi të vogël, dy dhomëshe. Nuk punonte më sepse truri e kishte braktisur. I ishte dukur vetja tepër i madh për atë trup të vogël, sa një kokërr carace. Pas saj ai ishte bërë tamam ajo qenia e vogël, e mpakët që nuk i duhej kurrkujt. Një fqinj i tij të cilit i vinte keq për të dhe që e mbante mend se kush kishte qenë ai, kishte ndërhyrë dhe e kishte martuar me një vajzë të thjeshtë. S’kishte shkuar shumë dhe gjyshi i tij kishte vdekur pa e marrë vesh shtatzaninë e së shoqes. Po ç’dreqin kishte sot që po i kujtoheshin të vdekurit!... Nuk ishte mirë. Ishte dhe mëngjes, palé. Mëngjes i thënçin! I errët si nata, pa dritë si vdekja. Vetmia me sa duket nuk ishte vetëm sot. Ja tek shfaqej fytyra e nënës, prej së cilës dalloheshin vetëm sytë e kaltër, të cilët i kishte trashëguar ai. Në cepin tjetër iu duk se pa të atin, një diçka e errët, e stërmadhe, pa formë. Ç’është kështu? Nuk i kishte ndodhur më parë një gjë e tillë. Duhej ta kishte nga vdekja e djeshme e mikut të tij më të mirë, Natanit. Ose po plakej, ose...i kishte ardhur rradha. Kështu thoshin, që kur të thërret vdekja të sjell gjithë të dashurit të të marrin e të kuvendojnë me ty. Për ta bërë më të lehtë, ndoshta, apo për  të të kujtuar se nuk je vetëm dhe se kjo që do të të ndodhë ty, u ka ndodhur edhe të tjerëve më parë. Ndoshta, të gjitha ishin të mundura. Po ai nuk kishte qejf t’u dorëzohej këtyre mendimeve të zymta që me mëngjes. Le që nuk kishte pirë as kafenë, “arabkën” e tij. E kishte humbur si gjeli në shkretëtirë. Cili do ishte çmimi i pasionit të tij? Vetmia? Ishte vetëm një pjesë e çmimit. Biletë udhëtimi, ku përfshihet edhe mëngjesi i fshehur nëpër ato kutiçkat e shpifura që i kanë brenda të gjitha shijet. Kohët e fundit po i shkonte më shpesh në mendje edhe diçka tjetër, që nuk kishte lidhje me vetminë, po dhe ndoshta kishte.   

-“Kjo do të më bluajë me gjithë kocka”- mendoi dhe zgjati dorën drejt aparatit tek të ekspresit. Por i përhumbur krejt në ato vegime që ai nuk po i kuptonte në ishin ëndërr apo zhgjëndërr, dora i kishte marrë aparatin çift të ekspresit. Dhe ai pa e parë e vuri kafenë e parë, atë të përkëdhelurën, të privelegjuarën e tij në zjarr. Prapë i përhumbur nxori filxhanin tek të kafesë, atë të kaltrin me shirit të verdhë që kishte qenë gjithnjë i tij. “-Kujtim nga ecejaket nëpër botë”, -siç kishte deklaruar, por që në fakt ia kishte dhënë një arabe e bukur në Egjypt.

-“Që të më puthësh në buzë çdo mëngjes” -i kishte thënë çastin e fundit, e lumturuar pas asaj dashurie të marrë. Po ky kishte qenë dashur të ishte  një nga sekretet e tij për të cilin nuk mund të bënte fjalë me asnjë. Dhe s’kishte sesi. Arabja ishte bija e sheikut Abdylazis, këshilltarit të parë të oborrit mbretëror. Ata ishin njohur në një darkë bamirësie për vendet e Europës Lindore, ku edhe për vendin e tij kishin dalë ca thërrime, që edhe ato siç i kishin thënë më vonë  nuk  ishin marrë vesh se nga kishin shkuar. Kishte patur të drejtë arabja bukuroshe. Kishin kaluar 30 vjet që atëherë por ndoshta ajo kishte  mbetur e vetmja femër të cilën ai e kujtonte çdo ditë, në mëngjes, kur shijonte kafenë e tij të parë. Për çudinë e tij ajo kishte qëlluar e virgjër. S’është ndonjë gjë kushedi se çfarë por atij i kishte bërë me të vërtetë përshtypje. Me të vërtetë e çuditshme për atë vend ku vajzat e humbnin virgjërinë në krahët e burrave që ua jepnin prindërit ende pa mbushur 14- vjeç. Ajo ishte 20- vjeçare. Dhe quhej Neda. Me atë lëkurë të praruar që ai nuk e kishte gjetur më kurrë, sikur nuk kishte gjetur as sytë e saj të mëdhenj, të zinj dhe aq të trishtuar.

-“Nuk e kuptoj, - i kishte thënë atë ditë, ndërkohë që po zhvishej gjithë hir para tij - përse i kushtojnë kaq rëndësi kësaj virgjërie? Deri tani nuk kam dashur as të martohem dhe as të bëj seks. Por mbrëmë pas darkës idiote mbushur me pleq të jargavitur që përveç parave dhe djemve të tyre si eunukë, nuk të ofrojnë asgjë, kur hyra në dhomën time dhe hapa televizorin mora një vendim. Po shikoja një film që kishte edhe skena të nxehta seksi. Përfytyrova veten. Dhe mendova se isha gati, nuk desha të humbisja më asnjë sekondë. Dhe të mendova ty. Ti më pëlqen lëkurëbardhë. Ti je ndryshe. Brenda teje fle diçka që nuk mund të jetë e zakonshme. Nuk e di çfarë është por e ndjej, dhe kur ajo të shfaqet dua ta kem. E ndjej që duhet ta kem, se do jetë e imja përgjithmonë. Më pëlqejnë sytë e tu të kaltër, desha t’i kem pranë. Dua t’i kem pranë, të zhytem si në qiell. Dua të bëj seks me ty. Më trego! Më përkëdhel, me fjalë dhe me gishtat e tu si fjalë” - dhe ndërkohë ishte shtrirë në krevat e mbushur e gjitha plot epsh që ia ulte e ngrinte gjoksin dhe që u kishte dhënë syve një shkëlqim gati - gati jo tokësor. Ishte shumë e bukur. O Zot, sa e bukur që ishte! Preri! Me ata flokë pend të zinj, të rëndë e të lëshuar, ku si zotër të vërtetë e të vetëm përkëdhelnin gjithë naze gjoksin, supet, shpinën, deri në bel... Po atë ditë ajo ishte e gjitha për të. Për të! Vetëm për të! I vinte ta hante, ta gllabëronte dhe mezi po e përmbante veten. Fakti që ajo ishte edhe e virgjër, brenda vetes e kishte mikluar e përkëdhelur në sedrën e tij prej burri të ri. Ja pra, e kishte zgjedhur atë kur mund të kishte zgjedhur çdo miliarder që të dëshironte. Vetëm njëherë kishte bërë seks me një të virgjër 16 - vjeçare të cilës i ishte tekur se e donte. Për herë të parë dhe të vetme. Aq shumë ishte tmerruar nga ajo herë, sa sapo merrte vesh se ndonjë nga femrat që i pëlqente ishte e virgjër, e braktiste në çast pa dhënë shpjegime. Ndjesia se kishte bërë seks me një trup për çudi të flashkur, bjond, dhe me një palë sy ngjitës si “zamkë”,  një farë frike të largët se mos humbte lirinë e tij kur vijat e gjakut kishin rrëshqitur nëpër kofshët e vogla, a thua se ai gjak ishte pashaporta e lidhjes së përjetshme, kur atij nuk i kujtohej as emri, e kishte bërë atëhere të shkëputej vrikthi dhe të përfundonte në banjë për minuta të tëra. I kujtohej që kur ishte kthyer në dhomë dhe e kishte gjetur “zamkun” ende në shtrat, e lumturuar për gjakun e saj,  i ishin ngritur nervat aq shumë sa s’kishte pritur që tjetra të pastrohej e të ikte si njeri, por ia kishte rrasur rrobat në dorë dhe e kishte shtyrë drejt derës së hyrjes, duke e lënë të atë të pataksur nga përplasja e derës së dhomës, prej të cilës ai kishte dalë vetëm kur kishte dëgjuar derën e jashtme të mbyllej me inat. Që atëhere nuk e kishte parë më “zamkun”, megjithëse jetonin në një lagje. Tjetër? Kaq. Por në atë çast edhe sikur, nuk kishte kohë. Ajo bukuri  si një muzg Oriental, po e priste atë, e gjitha e mbushur plot epsh, padituri, padurim, kureshtje. Dhe ai nuk e kishte zgjatur. Ishte zhveshur i gjithi dhe i kishte qëndruar tek këmbët e krevatit.

-“Të pëlqen? - e kishte pyetur si hajvan, krejtësisht si hajvan, (kështu kishte thënë më vonë), duke e tundur penisin e tij që mend po i pëlciste. Asaj i ishin errur sytë.

-“Prit ta shoh dhe ta prek pak” - i kishte thënë. Nuk mbante mend pothuaj asgjë por në të njëjtën kohë gjithçka. Nuk mbante mend si kishte filluar, por mbante mend se si ishin dridhur grimcat e ajrit, si kishte lindur çdo qelizë e tij jashtë në lëkurë dhe brenda trupit  që i shungullonte si një krater i përflakur. Kishte përshtypjen se çdo pjesëz e trupit të tij atë natë po lindte, siç lind gruaja fëmijën e saj. Çdo pjesëz e tij po merrte frymë, frymë kozmosi, ku ai i bërë një me trupin e praruar ndjehej më i madh se bota ku jetonte. Kaq shumë kishin ndenjur të shtrënguar duke besuar me të vërtetë se ishin një trup sa ishin habitur edhe vetë kur trupat e tyre të ngjeshur fort pas njëri-tjetrit, ishin shkëputur për pak. Sa për të parë thellë në sytë e saj, për ta përkëdhelur me sy, për t’i thënë po me sy që do ishte shumë bukur. Sytë e saj ishin pulitur dhe pastaj ajo ishte ndehur e tëra drejt tij dhe të panjohurës së pritur Pastaj një klithmë...pëshpërima që nuk dihej nga dilnin, dihatje,dhe sytë e të dyve me lot. Ajo nga përjetimi i këtij ndryshimi përmasor të jetës, ai sepse me të vërtetë kishte ndjerë. Kishte qenë ndjenjë e vërtetë, e paprovuar më parë. Diçka i ishte dukur se i ishte shkëputur nga trupi dhe e kishte ndarë në mes, një masë edhe e ajërt, edhe e plumbtë, që tanimë kishte qëndruar e gjitha brenda trupit që sapo iu dha… Pas asaj dite i ishin shmangur njeri-tjetrit për ca kohë. Ai vazhdonte të ndjehej i eksituar, një ndjenjë që nuk e kishte provuar kurrë më parë. Nuk kishte qenë në vete. Nuk po e kuptonte se ç’po ndodhte me të dhe shpirtin e tij. Në të vërtetë ai vetëm pas asaj dite e kishte zbuluar se kishte shpirt. Kishte qenë aq konfuz. Asaj jave iu tek të bënte seks edhe me gruan.”

-“Për të gjetur ekuilibrat e shkatërruar të vetes”.- mendoi.

 Në atë kohë sapo ishte martuar, po ai nuk kishte ndjerë për të shoqen pothuaj asgjë.Puna ia kishte dashur. E shoqja kishte qëlluar e urtë, naive dhe e pamësuar në “punët e seksit”, për “ato”, siç thoshte ajo pasi kishte turp prej tij t’ia përmendte edhe emrin. Thjesht kur atij i tekej ndonjëherë, sa për ta pasur mirë me të,  ajo qëndronte si një copë dru i prerë i  harruar në qilar që nga dimri i shkuar. Nuk e deshte. Nuk ndjente asgjë. Me të mbaruar ai i kthente kurrrizin dhe as e lejonte ta prekte e as t’i ngjishej nga pas. Dhe as i fliste dhe as i interesonte se çfarë bënte ajo, e aq më tepër nëse ndjente. Ajo këtë mënyrë e kishte marrë të mirëqenë dhe kishte besuar se kështu “ishte ajo, puna”. Kështuqë ishte habitur nga uria e papritur e tij. Boll e kishte pyetur ajo, ”pata”, kështu i dukej atij gjithnjë e më shumë, në i kishte ndodhur ndonjë gjë apo kishte marrë ndonjë lajm të keq, a mos ishte përzier në ndonjë punë të pisët, mos ishte sëmurë. Por të gjithave pyetjeve ai i ishte përgjigjiur me një “jo” të shkurtër. Kur pyetjet e mundshme kishin mbaruar gruaja mendoi të fundit dhe për të, më të paimagjinueshmen: që ai e dëshironte, e dashuronte me të vërtetë. Thjesht kishte qenë çështje kohe. Mirë i kishin thënë hallat e saj nënole, se dashuria vinte më pas. Me sa duket kishte ardhur. Kështu duhej të ishte. Siç e bënte burri i saj, që kishte filluar ta mbërthente me forcë, me forcë ta zinte nën vete, i gjithi djersë që i pikonte asaj në sy, në hundë, në buzë. Dhe që ajo as që i fshinte dot se ai ia mbante duart të mbërthyera pas krevatit, nuk e shihte në sy dhe nuk e puthte në buzë. Vetëm se herë pas herë i jepte ndonjë të kafshuar të butë, diku andej nga kurrizi. I therrte në shpirt, po ndoshta burrat kështu e bënin. Nganjëherë gishtat ia mbërthenin flokët e pakët nga pas duke e mbajtur gjithnjë të mbërthyer fort, deri kur më në fund ai çlirohej nga e gjithë kjo me një kërcim prej atleti drejt e në banjë. Si gjithnjë pa i parë kurrë sytë e saj plot dhimbje dhe duart më në fund të çliruara që i mbeteshin drejt hijes së trupit të tij. Po ajo me të vetën mendonte se kështu ishte dashuria. Pastaj burri i saj ishte aq i rëndësishëm, kështuqë ajo e kishte për detyrë të respektonte vullnetin e tij. Për të pyetur diku në ishte normale apo jo një sjellje e tillë, as që e çonte nëpër mend. Por për të e rëndësishme ishte që gjithnjë pas seksit ajo ndjehej kaq e troshitur dhe e lumtur. Kaq u desh në kokën e saj prej “pate” që ajo të fillonte të jepej. Dukej sikur nga ajo copë druri e harruar po dilnin ca degëza që përkundeshin nga t’i çonte vala e çastit në ajër, krejt kot. Pa e patur idenë as çfarë ishin, as çfarë kërkonin, dhe as si ta kërkonin. Le më që për ndjenja të mirëfillta nuk flitej. Gjithnjë sipas saj, ajo po jepej plotësisht. Por shumë, shumë larg dhënies së vërtetë, asaj shkatërrueses, shungullueses, asaj që ta merrte trupin e ta bënte copa - copa, ta hidhte kokën nga t’i tekej, që ta merrte frymën, ta ndalonte gjakun, që të bënte të zhdukeshe një orë e më parë nga çdo orbitë e mundshme dhe që të bënte Zot me të drejta të plota mbi veten dhe shpirtin që ishte brenda teje.Ajo ndjehej brenda, fatalisht. Edhe ajo kishte të drejtën të donte. Sillej rrotull nëpër shtëpi duke larë e stërlarë, hekurosur  e kreposur rrobat e tij. Kalonte orë të tëra duke i përkëdhelur ndërresat e tij dhe duke u marrë erë. Gatuante ato që atij i pëlqenin. Rrinte e shihte me sy të perënduar në pritje të shtratit, ku ai këto kohë transformohej plotesisht. Dhe ku ajo me sy të hapur jashtë mase nga mijëra pikëpyetje që i vlonin në kokë por që nuk merrte guximin t’i bënte, dorëzonte trupin. Në pritje të ndonjë puthjeje që kurrë nuk i vinte. Sa për atë ai as që e vërente një gjë të tillë, thjesht bënte seks si i çmendur me “arabkën” e tij, pa i bërë përshtypje që në fakt ishte me të shoqen, me atë ” patën” që një ditë do t’ua hidhte plakave nënole ta hanin. I kishin thënë:

-“Mos hap dyer që nuk mund t’i mbyllësh më!”.

Ai i kishte hapur. Kanat. Ku mendja ishte një humnerë që veç e thithte pafundësisht e butësisht poshtë e më poshtë drejt boshit dhe zemra ia kishte marrë jetën ndër duar dhe e rrotullonte si paratë e fundit kur i nxjerrim nga xhepi. Ishte bërë e gjallë ajo. I kishte dërguar një ftesë për një tjetër darkë bamirësie në pallatin mbretëror. Çift. Kishin shkuar fiks në orën e duhur. Ishin sjellë nëpër kopshtet e pafund derisa kishin takuar ca të njohur të vjetër, biznesmenë të fuqishëm që investonin në vend. Aty pas kostumeve të tyre vezulluan sytë e shumëpritur. Pothuaj e kishte humbur fare. Shkoi drejt saj më shumë se i lumtur. Dhe harroi gruan. Harroi që “pata” e tij gagariste vetëm sipas qymezit të vet. U zhduk. Sa hap e mbyll sytë. Arabka e rrëmbeu, nuk e mbante mend se ku kishin përfunduar vetëm dinte që ajo e kishte mbuluar me të puthura, të kafshuara, të çjerra, të rrjepura, të thithura, dhe që ai vetëm kishte bërë seks ashtu siç kishte ëndërruar. Nuk u ndanë më. Ishte ajo që i rregullonte takimet. Herë rrjedhës së qetë të Nilit, herë në kufijtë përcëllues të Saharasë. Por për ta pak rëndësi kishte vendi, Nil e Sahara ata ndjeheshin vetë. Ai për herë të parë ndjehej vetvetja. Ajo ishte vetvetja. Putheshin pafund. Përkëdhelnin çdo grimcëz rreth tyre, dashuronin. Ajo si gjithnjë lëkurë farfuritëse e sytrishtuar, ai sykaltër dhe gjithë ëndrra, si një adoleshent. Nuk po tallej. Këtë gjë e dinte mirë që po të tallej me ëndrrën, ëndrra do të tallej me të. Këtë nuk ia lejonte vetes. Shumë - shumë mund të tallej me eprorët, burokratët plakaruqë për të cilët çdo gjë kalonte përmes analeve bankare. Shkriheshin gazit vetëm kur mendonin se si mund të bënin dashuri ata.

- “Si bretkoca” - kishte thënë ajo

 - “Si breshka” - kishte shtuar ai dhe në gaz e sipër i kishte treguar se njëherë kur kishte qenë i vogël kishte gjetur dy breshka, një të madhe, femër, dhe një shumë të vogël mashkull. I kishte marrë të dyja në oborrin e shtëpisë së tij, në Tel-Aviv. Breshka shumë e vogël një ditë kërkonte me çdo kusht të bënte seks me breshkën e madhe. Pas shumë mundimesh që i hëngrën pothuaj gjithë ditën, në të perënduar ia arriti t’i kërcente breshkës së madhe. Por akti i saj nuk zgjati shumë. Fqinja e tyre Zelda, një plakë plot virtute, rreth të 90-tave, kishte njoftuar policinë për shfaqje të turpshme në publik. Dhe ndërkohë me një bisht të gjatë fshese përpiqej që përtej gardhit t’u gjuante të “pacipave, rrugaçeve, të paedukuarave”! Po bishti i fshesësh nuk mbërrinte deri tek zhgualli, e sa për sharjet, kuptohet që ato nuk i bënin përshtypje, nuk ishin në gjuhën e vet. Tamam kur breshka shumë e vogël mashkull sapo po fillonte të shijonte frytet e fitores së vet gjithëditore, erdhën policët dhe i morën, sigurisht, secilën në kafaz më vete. Neda ishte shkulur së qeshuri. Ai i tregoi se sa kishte qenë gjallë fqinja e tyre Zelda, nuk kishte guxuar të merrte më asnjë lloj kafshe tjetër edhe pse i pëlqente shumë ato. Plaka kishte vdekur e vetmuar dhe e kishin gjetur në shtratin e saj vetëm pas dy javësh kur era e kufomës të merrte frymën. Nuk kishin ditur kujt t’i telefononin. Edhe më pleqtë e bllokut të banimit, kështu e mbanin mend, vetëm, krejt vetëm. E varrosën fqinjët me një ceremoni të thjeshtë, ku sigurisht iu këndua kaddish.

-“Për breshkën!” -  kishte thënë ajo duke tokur gotën e verës me të

-“ Apo më mirë për Zeldën!” - kishte shtuar.

-“ Për Zeldën!”  -kishte aprovuar ai duke e kthyer me fund gotën e verës.

-“ Të kam sjellë një dhuratë” - i kishte thënë dhe ashtu trupfildishtë ishte ngritur e kishte shkuar drejt tryezës, ku vetëm në atë çast ai vuri re një kuti dhuratash. Ishte një filxhan shumë i bukur, ”mbretëror” - i kishte thënë ajo, -“ka qenë i gjyshes time, motrës së mbretit, dua ta mbash ti,  si kujtim, që të më puthësh në buzë çdo mëngjes”. Atë ditë kishte rënë edhe një shi i butë dhe i shtruar dhe ata nuk e kishin ndjerë fare kohën që kishte fluturuar siç nuk kishin ndjerë fare edhe rrugën kur ishin kthyer. Një ndjenjë më e fortë se ata të dy i kishte bllokuar atë ditë kur ai e kishte shkuar atë kohë të pakët duke i përkëdhelur flokët e saj të zinj e të shkëlqyer me atë aromën marramendëse, duke i puthur sytë aq shumë sa ajo ishte bërë supersticioze dhe e kishte paralajmëruar se nuk ishte mirë t’i puthje sytë, ndillnin ndarje.  Ai kishte vazhduar të heshtte. Ajo e strukur në gjoksin e tij me buzët përmbi zemër, që e puthte ëmbël, butë duke ndjerë gjakun. Bile ajo ngulte këmbë se edhe e dëgjonte. Ai vetëm heshte dhe vazhdonte ta përkëdhelte. E kishte mbytur ajo ndjenjë, nganjëherë i ishte dukur se e shihte shpirtin e tij jashtë vetes, të papeshë që endej kush e di se ku. Kur kishin mbërritur në Kajro shiu kishte vazhduar të binte i  butë.

-“Si vajtim”-kishte vërejtur Neda

-“Mos!” - e kishte ndalur ai dhe e kishte parë thellë në sy me dorën në buzët e saj të hepuara plot jetë e lëng drejt tij. Kishte zbritur ai i pari, me kokën pas drejt syve të zinj e të trishtueshëm, të zmadhuar nga malli i ikjes. Kishte qenë pikërisht ajo ditë kur gruaja e tij e dashururar përfundimisht me të kur kishte hyrë në shtëpi, i ishte hedhur në krahë dhe duke qeshur “si histerike”, siç i ishte dukur atij, e kishte njoftuar se kishte mbetur shtatzanë. Ai ishte shokuar. Nuk kishte folur dhe nuk kishte reaguar fare duke e lënë atë aty në korridorin e ngushtë të apartamentit të tyre diplomatik, krejtësisht të shushatur. Të nesërmen e kishte pasur ai rradhën të shushatej. I kishin komunikuar urdhërin e largimit si person i padëshiruar. I kishin dhënë vetëm 12 orë kohë dhe nuk e kishin lejuar të merrte pothuaj asgjë me vete. Kishte rënë në sy me araben e tij. Sheiku nuk mund të falte. Kishte hyrë në derë ku nuk duhej të hynte. Duhej ta quante veten me fat që nuk i kishin prerë kokën, ku në atë vend për çështje të tilla kjo nuk përbënte një çudi. Kështuqë pas 12 orësh kishte marrë filxhanin e kaltër me rreth floriri në buzë, një valixhe me të brendshmet e tij dhe të gruas dhe këtë të fundit shtatzënë, e drejt e në aeroport. Si një çift teveqelësh pa kurrfarë lehtësie diplomatike, i kishin rrasur në një vend në avion pranë motorëve  që të shukosnin fare. Të gjithë mendonin atëherë se ai do të reagonte ashpër dhe fort, tek e fundit ashtu siç njihej në fakt, por ndodhi krejt kundërta. Ai nuk u ndje. Pranoi detyrën e parë që i dhanë pa e diskutuar fare. U mbyll në vetvete. Edhe kur lindën fëmijët, kishin qenë binjakë, nuk u gëzua dhe kurrë nuk i përkëdheli. Shkonte e vinte thjesht si një hije. Nganjëherë i dukej se vajza i kishte sytë shumë të zinj e trishtuar, por pastaj mendonte se kjo nuk mund të ishte e mundur dhe se ishte vetëm pjellë e fantazisë dhe vizioneve të tij. Por edhe kur të afërmit herë pas herë e konstatonin këtë fakt dhe rrekeshin të gjenin rrënjën gjenealogjike të trishtimit të syve të saj, s’i  mbetej tjetër veçse të besonte vizionin e tij të çmendur. Përpjekjet e tyre shkonin kot. Askush në tre breza në fisin e tyre nuk i kishte pasur sytë e zinj dhe të trishtuar. Po ai e dinte. Ishin sytë e Nedës, arabkës së tij. Përfundoi drejtues i një qendre kërkimore shkencore për strategjitë politike të zhvillimit të vendit  të tij të brishtë. I dëgjohej fjala. Madje edhe në rrethet e rabinëve dëgjohej me vëmendje e respekt. Në Tel-Aviv prej të cilit nuk kishte lëvizur më kurrë, ai pranohej prej të gjithëve si  një burrë shteti, dhe qeveritarët gjithnjë i propozonin detyra të rëndësishme dhe delikate. Incidentin e kishin harruar, nuk ia kujtonte njeri. Ishte shënuar si një marrëzi e çastit, që mund t’i ndodhte kujtdo prej tyre, aq më tepër me të bijën e sheikut Abdylazis, që njihej për bukurinë përrallore. Por ai kurrë nuk kishte pranuar detyra tejet të rëndësishme jashtë Tel-Avivit. Kur ishin rritur, fëmijët kishin vrapuar secili në punë të vet. Flisnin vetëm me të ëmën. Edhe kur qëllonte që të mblidheshin sëbashku si dikur, ata gati harronin që edhe ai ishte aty. Nuk kishin bërë kurrë fjalë  dhe kurrë nuk ia kishin falur indiferencën që ai u kishte dhuruar në vend të dashurisë dhe përkëdheljeve. Mbi të gjitha nuk ia falnin braktisjen e plotë që ai i kishte bërë nënës së tyre. Herë pas  here i ishin lutur të udhëtonte me ta dhe nipërit e mbesën. Po ai e dinte që e gjithë kjo bëhej sa për sy të krushqive, që njëlloj si vjehrria e tij mendonin se kishin të bënin me një familje model harmonie e mirëkuptimi, dashurie pa fund. Po ai nuk kishte pranuar të lëvizte nga Tel-Avivi. Bile krushqia e vajzës që qëlloi me banim në Haifa ia mori për fyerje mospranimin e tij në ceremoninë e dasmës së birit të tyre të vetëm . Po ai me qetësi i bindi se nuk udhëtonte. Kështu ishte ai dhe kështu duhej ta pranonin. Dhe e kishin pranuar. Tani vetëm ata vinin në Tel-Aviv, dhe në shumicën e herëve e merrnin dhe gruan e tij me vete e cila i pëlqente së tepërmi këto udhëtime. Ndërkohë, kur ishte vetëm, nuk bënte gjë tjetër vetëm lexonte, çdo gjë që i binte në dorë. E fillonte me shtypin dhe pastaj vazhdonte me fjalorët dygjuhësh, pastaj me kërkime shkencore, dhe në fund me letërsi. Bile kohët e fundit edhe kishte filluar të zhgarraviste ndonjë gjë.

- “Pa vlerë, thjesht shtyj kohën” - siç u kishte thënë miqve të tij. Pasdite kalonte nga Yaffo, Tel-Avivi i vjetër, pranë peshkatarëve, e ndodhte ndonjëherë që kthehej edhe me ndonjë peshk të madh në shtëpi. E gatuante dhe e hante po vetë. Gruaja edhe kur ishte nuk e pëlqente dhe nuk e hante peshkun. Siç nuk pëlqente asgjë nga ato të preferuarat e tij. Siç ndodhte  ndonjëherë më të rrallë, kur ai thoshte se i pëlqente qeni, ajo menjëherë do e kundërshtonte dhe do deklaronte me pompozitet “prej pate”, se i pëlqente macja. Shkëmbente ndonjë fjalë  me fqinjët, ulej me një çaj të ftohtë në oborrin para shtëpisë dhe priste që mbrëmja të ngjizej. Gjatë ditës mund të pinte shumë kafe të tjera  por kënaqësinë që merrte në mëngjes me “arabkën” nuk e gjente. Ishte me të vërtetë si të zgjohej nën përvëlimin e buzëve të saj.

-“Si Sahara” - kishte thënë atëherë. Ai kafenë e pinte të nxehtë. Filxhanin e kthente ngadalë - ngadalë, duke mos ia ndarë sytë lëngut kaf plot shkumë me atë aromë epshndjellëse të papërsëritshme. I ishte bërë zakon që ta rrotullonte filxhanin dhe ta gjerbte kafenë përqark shiritit të artë duke mos harruar asnjë cep. Buzët i vendoste po aq ngadalë, gjithë butësi, lehtë, gati-gati me ndjenjë, një ndjenjë të posaçme, të pakuptueshme për të tjerët.

“- Eh, tha me vete - Saharaja ime, e përcëlluar nga dielli, e harruar nën duna rëre!” Hodhi sytë përjashta. Ishte errët për të qenë një mëngjes pranvere. Kjo e bëri të përcillej krejt pavetëdije dhe t’i krijohej përsëri përshtypja e asaj gjendjeje kozmike, të çuditshme, sikur kishte ngrënë pafund dhe ishte ngopur me vetminë e tij. Apo kishte ndodhur e kundërta dhe ai si teveqel, nuk kishte kuptuar gjë fare? Mos e kishte ngrënë vetmia? Mos ai ishte Pinoku në barkun e balenës? Po Pinoku të paktën e kishte Xhepeton e vet që e kërkoi, po atë kush do ta kërkonte? Neda? Neda s’ka ç’të më kërkojë, ajo është këtu, në ajër, gjithnjë ka qenë . Tjetër njeri të gjallë në faqe të dheut që do ta kërkonte atë, nuk kishte. Ndjehej bosh, e prapë  bosh, një bosh i frikshëm në të cilin shkëlqenin plot lakmi sytë e vetmisë, shtrigës, -siç kishte filluar ta thërriste me vete. Qielli as që e kishte ndërmend të hapej. Zymtësia e tij e ftohtë depërtonte ngado nëpër shtëpi duke ia akulluar kockat. Ishte një rast i rrallë ky i ftohtë, po kështu ishin punët në atë qytet që e kishte zor sa të ftohej, dhe po aq zor sa të ngrohej, që s’i pengonte banorët e tij të jepeshin krejtësisht në jetë, nën zhgunin e njerëzve të përmbajtur, gjithë etikë e rregulla të ngulitura që në gjenezë. Të vetëdijshëm për Përkohshmërinë e ekzistencës gjë që i bënte në të njëjtën kohë krenarë, pikërisht për atë që kjo Përkohshmëri u ofronte pa u ndalur kurrë –Përjetësinë! Rreth e qark globit njerëzit e kërkonin e kurrë nuk ndaleshin për të gjetur një copëz thërrime Përjetësie. Kurse këtu në Tel-Aviv lindnin me Përjetësinë. Njëlloj si me detin  përballë.

-“Vetëm dashuria nuk është e Përjetshme -i mësonin duke ua përsëritur deri në mërzitje. Ku dinë ata se ç’është dashuria? Dashuria është e përjetshme, dashuria ta merr jetën tënde dhe të asaj dhe jeton. Me shpirtin tënd, me shpirtin e saj, ngre e lartëson vetveten. E ty, ç’të mbetet? Vetëm një gjë: të sfidosh vetë Dashurinë, të bëhesh ti dashuria. Të jetosh kudo, çdo grimcëz ajri të bëhesh Ti dhe Ajo. Ajri lëviz, njëherë është mbi Jordan, njëherë është mbi Nil, njëherë mbi Neghev, një herë mbi Sahara, herë i ftohtë dhe flokë bore, herë i ngrohtë si shi shpirti. Ajri ishte Neda e tij, ajri ishte ai. Ajri ishte kodi i deshifrimit të mistereve të botës, të misterit të ndjenjës së tij të marrë që e marrosi krejt, ajri ishte kodi i hyrjes në shpirtin e tij, ajri i prekte buzët dhe e puthte çdo çast, ai ia thante, ai ia njomte, ajri i rrotullohej gjithë naze kudo, ajri ishte vetë zemra e tij. Pa Të ai ishte i vdekur, i mbaruar. Kufomë e irrnosur e betejës së vet. U drodh. Pati ftohtë, me të vërtetë ftohtë. Ngrohjen e kishin hequr, “për të kursyer pak”, siç thoshte gruaja e tij. Po ai e dinte sa kishte mbërdhirë këtë dimër.E kishte duruar gjithë këtë të ftohtë vetëm e vetëm se kështu kishte thënë gruaja  të cilës i kishte shkrepur në kokë të bënte një tur turistik me shoqërinë e vet të grave të zemëruara. Nganjëherë i bëhej se e gjithë lagështira e dheut që i kishte ngrënë edhe miqtë e tij më të mirë, me të cilët shtynte orët e gjata të pasdites, i kishte hyrë aq shumë përbrenda, sa herë herë i dukej vetja si rruazor, i lagësht, i butë, tek hynte nëpër zgavrat bosh të kafkave të miqve të tij.

-“Natan s’do jesh tretur ende, i ziu ti! Me siguri! Po të hyj tek ty do ngec nëpër inde  të patretura. Me siguri! Duhen dyzetë ditë të ndahet mishi nga kocka, e ai i ziu, s’ka bërë as një javë! Si vjen puna, hë? Folëm në telefon në mëngjes, e lamë të pinim kafen e paradites ne të tre, me gjithë Jehudan. Ne prit e prit te kafja e Aaronit, kurse ai hiç. Pale dhe e shamë të ziun, kurse ai fiks në orën dhjetë na kishte lënë shëndenë! E, i ziu Natan, e sheh? Po pse i ziu Natan? Më mirë i ziu unë! Natani s’na sjell më shenja se si po kalon e ç’po bën andej, kurse unë mbeta këtej vetëm me Jehudan. Vetëm ne të dy kemi mbetur, po edhe Jehuda me gjithë ato sëmundje, si fjalor mjeksie, s’e ka të gjatë. Mos iksha unë më parë! Apo s’kam mbërdhirë këtë vit!”.  

Aroma që erdhi dhe zhurma ekspresit e përmendën. Ai po ashtu në mënyrë mekanike e mbylli gazin (për të kursyer,-sipas gruas, -se të ishte për të, të paktën kafenë do ta ziente me korent, por si për të gjitha të tjerat edhe për këtë kishte heshtur), kapi me kujdes aparatin  dhe filloi të zbrazte “arabkën” në filxhanin e kaltër me shirit të verdhë. Kërceu përpjetë nga nxehtësia. Vetëm tani e vuri re që kishte marrë aparatin dysh të ekspresit.Nxitoi të fuste gishtat në ujë të ftohtë dhe të hiqte mbulesën e bardhë me qershiat e vogla të qëndisura mbi të. Nuk nxori zë. Nxori një psherëtimë, pastroi gjithçka dhe atëherë u kujtua të merrte aparatin tek të ekspresit. E përgatiti prapë kafenë dhe e vuri në zjarr të ngadaltë. Ai as që mund ta kuptonte ditën pa kafenë e mëngjesit në filxhanin e kaltër me shirita të verdhë. Madje edhe kur ishte me punë lart e poshtë, larg shtëpisë, filxhanin e paketonte mirë që të mos i thyhej dhe e merrte me vete. Njëherë në një restorant të Eilatit, nuk i kishin shërbyer sepse ai kishte kërkuar që kafenë e mëngjesit ta pinte tek filxhani i tij. Dhe ai që s’e kishte zgjatur, kishte paguar, kishte marrë valixhet dhe ishte larguar fare nga konferenca shkencore. Më kot e kishin lutur, më kot pronari i restorantit i kërkoi ndjesë duke i çuar në adresën e re një tufë të madhe me lule dhe një servis të mrekullueshëm tepër të shtrenjtë kafeje. Ai nuk kishte pranuar. Po dihej, kështu ishte ai, një profesionist i vërtetë, shkencëtar dhe kokëfortë,  i pandreqshëm. Pa gishtat e djegur. I ishin skuqur dhe po i digjnin me të vërtetë. Në nja dy vende lëkura i ishte bërë e bardhë nga përzhitja e beftë. Hodhi sytë jashtë dritares. Ende ishte ajo errësira dhe në hijen e keqe që lëshonte brenda vazhdonin të shkëlqenin sytë e bardhë e lakmiqarë të vetmisë, shtrigës së tij. Ishte e vetmja që e kishte shoqëruar pothuaj tërë jetën. Dhe këtë e kuptonte fare mirë kur ikte nga shtëpia me ato andrallat e profesionit, që sot e mbanin në Lindje, e nesër në Perëndim të vendit. Duhej patjetër të largohej nga shtëpia që të kuptonte vlerën e vërtetë të kësaj vetmie mbytëse. Nuk ia largonin as gruaja, as fëmijët, as të afërmit e tjerë, me të cilët pothuaj nuk shihej fare. Ishte njëlloj si të ishte një nga gurët e lashtë të mureve që i kishin rezistuar kohës dhe që ishin kapur pas ajrit, pas rrezes së diellit, pas përkëdheljeve joshëse të gjethnajës, duke qenë aty thjesht  për të ekzistuar fort e përherë. Në Tel-Aviv nuk kishte  kompromise, por edhe kur kishte, ato nuk zgjatnin shumë. Gjërat ishin të ndara, tepër të ndara, saqë nganjëherë kishe përshtypjen se ndodheshe brenda kufijve të një loje puzle, ku secili katror kishte vlerën e vet të pazëvendësueshëm me të tjerë, kishte ngjyrën e vet të patjetërsueshme me të tjera. Shkurt, ku guri ishte gur. Deti, det. Ku koha rendte më shpejt se Koha duke u hedhur kësisoj nga Përjetësia, drejt Përditshmërisë dhe ku asnjëra nuk bënte dot pa tjetrën. Kështu ngjizeshin njerëzit në Tel-Aviv, me Përjetësinë dhe Përditshmërinë me vete, kështu ekzistonin, tek e fundit, kështu mbijetonin. Mori aparatin e ekspresit dhe e hodhi kafenë. Priti sa shkuma veshi gjithë sipërfaqen e filxhanit dhe e ngriti drejt buzëve. Në çast ndaloi. Iu duk se brenda atij filxhani shkëlqyen sytë e mëdhenj të zinj e të trishtuar të arabkës së tij. Por për çudi sot po i dukeshin shumë më të trishtuar se atëherë, më të mëdhenj e më të zinj. Nuk e përcolli dot gllënjkën e parë.

“-Sikur po i pi sytë!” - mendoi dhe u drodh. Zemra iu drodh aq shumë sa iu duk sikur po i dilte nga vendi. Nuk i kishte ndodhur ndonjëherë kështu. Ia vuri fajin vdekjes së mikut të tij, Natan, dëshpërimit dhe trishtimit për ikjen e tij. Por jo, nuk po i dukej se ishte ajo. Ishte një ndjenjë shumë më e thellë  dhe e vjetër.

“-Sytë!” - i tha vetes. Nuk ishte gjë e re që t’i kujtoheshin sytë e saj, por sot ata ishin kaq shumë të ngultë dhe kaq shumë të trishtuar. Çfarë mund të ishte kjo? Dihej që ai nuk besonte në parandjenjat. Por kjo e sotmja po i dukej si e tillë. E la filxhanin mbi banak dhe shkoi drejt telefonit. Kishte përshtypjen se do dëgjonte diçka të keqe, diçka që do t’i jepte fund jetës së tij. Ndjehej njëlloj i mbushur me një lloj malli, që kur e kishte provuar për herë të parë atë ditë me shi të butë në Kajro, ku ai vetëm e kishte përkëdhelur pafundësisht dhe pafundësisht e kishte pushtuar brenda vetes, pafundësisht u kishte marrë erë flokëve të saj të zinj, kur ajo i kishte dhuruar filxhanin e kaltër “si sytë e tu”-siç i tha atëherë, ajo ditë kishte qenë e fundit. Ai nuk e pa më shpirtin e tij. Po, ai ishte thjesht shpirti i tij vetëm se i trupëzuar në atë bukuri. Angushtia në zemër po ia merrte frymën. Ngriti receptorin. Mori vajzën, atë “me sytë e zinj e të trishtë si të saj”, në Haiffa. Ishte shumë herët në mëngjes. Nga përtej u dëgjua një zë i përgjumur dhe i habitur. Ajo nuk mund ta besonte. I ati nuk merrte kurrë në telefon, e aq më tepër kaq herët në mëngjes. E pyeti si ishin. Ajo gjithnjë e habitur dhe e përgjumur i tha që mirë, dhe pasi ai këmbënguli, ajo e siguroi që ishin të gjithë mirë. U përshëndet me të dhe mori djalin i cili ishte në anën tjetër, në Beersheva. Edhe i biri njëlloj u habit nga ajo telefonatë e hershme dhe e pazakontë. Edhe ai e siguroi se që të gjithë ishin mirë. Pastaj u kujtua për gruan. Pa që ajo nuk kishte zbritur si përditë. Edhe ajo ngrihej herët në mëngjes, e ndërkohë që ai përgatiste kafenë e tij të parë, të përkëdhelurën e tij, ajo përgatiste çajin e mentes, thekte bukët, i lyente me ndonjë gjë, merrte gazetën dhe fillonte leximin nga faqja e fundit, horoskopi dhe programet në TV. Nuk flisnin. Qëkur u mor vesh shkaku  i vërtetë i largimit nga detyra diplomatike në Egjypt, ajo nuk kishte pranuar t’i fliste më. Flinin në dhoma më vete. Ajo nuk ia fali që ai e bëri të besojë që ai e deshte, nuk ia fali vetes që e deshi, pikërisht në kohën kur ai kishte rënë kokë e këmbë me araben

“- Dhe me çfarë?!..Me arabe!” - shtonte gjithë mllef e urrejtje. Sa keq që edhe asaj nuk i lejohej të shkelte në tokën e arabes, se po të ishte ndryshe e dinte ajo se ç’do t’i punonte! Le të ishte e bija e sheik Abdylazis! Aq i bënte! Edhe ajo ishte e bija e Avram Levit! Dhe kishte të drejtë! Arabja i kishte grabitur burrin përjetësisht. I kishte bërë magji. Kishte të gjithë të drejtën e botës që ta urrente si atë, ashtu edhe të shoqin. Po ajo kurrë nuk guxoi  t’i pranonte vetes dhe aq më shumë dikuj se sa e mllefosur ishte, se sa të drejtë kishte, se sa e humbur dhe e dëshpëruar ndjehej. Përkundrazi, duhej të rriste dy fëmijët e saj pothuaj e vetme. Ai vinte e shkonte si hije. Asaj i duhej t’i përkëdhlte e t’u falte dashuri e gaz edhe atëhere kur zemra mend i pëlciste nga pezmi. Asaj i duhej të buzëqeshte para syve zhbirues të të atit dhe të së ëmës. Ata krenoheshin me dhëndrrin e tyre të rëndësishëm dhe kurrë nuk e morën vesh historinë. Deri ditën që vdiqën ata besuan dhe lëvduan Zotin që bija e tyre kishte një familje aq të shëndoshë dhe një burrë aq të rregullt. Po ajo e dinte se ç’ferr kishte qenë në të vërtetë jeta e saj. Kot. Kallp. Mjegull rozë mbi shkretëtirë. Dhe e gjitha për faj të asaj, arabes. Për faj të saj kishte bërë dy punë, thjesht që të ishte e zënë gjatë gjithë ditës. Për faj të saj i shoqi nuk e preku kurrë me dorë. Për faj të saj një ditë e maskuar me perçe në fytyrë kishte hyrë vjedhurazi në një dyqan seksi dhe kishte blerë një vibrator. Në shoqatën e “Grave të inatosura” ku ajo merrte pjesë rregullisht, predikohej një mënyrë e tillë si një kundërpeshë për indiferencën dhe tradhëtinë  e burrave dhe ajo kishte vendosur ta provonte. Për faj të saj e kishte fundosur pastaj vibratorin diku në ndërresa që nuk i përdorte më dhe iu deshën muaj e muaj lutjesh gjer kur një ditë, kur ishte siguruar se ishte vetëm e kishte marrë dhe e kishte provuar. Për faj të saj u kapllua pastaj nga ndjesi të forta të fajit e mëshirës për veten, në vend që të ndjente të kundërtën. Për faj të saj vetja i ishte dukur si viktimë e një kasaphane që kurrkush nuk e shihte. Për faj të saj kishte shkuar me Sashën, rusin kokëkuq me ata stërdhëmbçat e verdhë që i mbulonte me ca fije mustaqesh ngjyra-ngjyra, me ca të ndenjura më të vogla edhe se grushtat e saj. Për faj të saj jeta i kishte shkuar për dreq, larg shkëlqimit vezullues të mbrëmjeve të pallateve mbretërore dhe kancelarive diplomatike nëpër botë, ku ajo nderohej si zonja e diplomatit të respektuar, politikanit, dijetarit, burrit të shtetit. Për faj të saj fëmijët e tyre nuk e njohën kurrë babain, edhe pse në darkë pasi thonin lutjet e mbrëmjes hanin sëbashku. Për faj të saj dashuria i kishte mbetur një nënole rrënjëdalë dhe e mjerueshme. Ajo, arabja, e meritonte dënimin. Dhe nuk kishte dënim tjetër më të madh për të, se sa mallkimi që ajo ia dërgonte për çdo lutje që bënte. Dëshironte gjithnjë që ajo të vdiste, sa më parë. Për shkak të saj ajri e mbyste dhe i ngecte në fyt si një halë peshku. Ajo ia harxhonte asaj, fëmijëve të saj. Por vitet kishin shkuar dhe asaj nuk i kishte ardhur kurrfarë mesazhi nga Kajro. Deri një ditë kur krejt rastësisht, një ditë kur i biri e kishte marrë me makinë për “shoping” -siç thuhet tani. Kishin shkuar Kenion Ze’Av, qendra tregtare më e madhe në vend. Në një nga kafet ku kishin qëndruar, dikush i kishte folur me shumë mall. Ishte Leah, shoqja e saj e bankës në shkollën fillore. Kishin ndenjur tërë pasditen bashkë, dhe para se të ndaheshin, ia kishte lënë amanet. Ajo donte të dinte. Nuk mund të jetonte pa e ditur se si po jetonte ajo, “ Saharaja” (siç e quante me vete) që i gllabëroi burrin. Leah ishte martuar herët dhe kishte shoqëruar të shoqin, një biznesmen i fuqishëm në Kajro. Atje kishte vite që jetonte. Por herë pas herë vinte në qytetin e lindjes. Ajo e kishte marrë shumë për zemër kërkesën e mikeshës së saj të fyer dhe nuk përtonte t’i çonte herë pas here lajme. Nuk e kishte dhe aq të vështirë sepse arabja ishte person publik. Këto ishin lajme për të cilat, kuptohet që kishin dijeni vetëm ato të dyja. Në asnjë rast nuk i rezultoi se i shoqi ruante marrëdhënie me araben, por kjo nuk e zbuste aspak shpirtin e saj. Ajo njëlloj e urrente atë. Por në fakt kishte shkuar shumë kohë që edhe Leah nuk ishte bërë e gjallë. Nja dy herë që kishte tentuar të lidhej me të, i ishte përgjigjur sekretaria telefonike. Nuk kishte ngulmuar. Dhe ja tamam kur ajo e kishte humbur pothuaj shpresën për të dëgjuar diçka, mikesha e saj e vjetër e merr në telefon dhe e njofton që arabja kishte vdekur në një aksident rrugor, diku në jug të Egjyptit. Me të dy fëmijët e saj. Djalë dhe vajzë. Binjakë. Të dy sykaltër e lëkurëbardhë. Po shkonin në një takim të nivelit të lartë. Sheiku kishte shpëtuar, në gjendje koma, por gjallë. Mund ta ndiqte ceremoninë mbretërore përmes televizionit. Lajmi kishte bërë xhiron e botës, falë peshës që kishte sheiku Abdylazis në politikën botërore. Po mikesha e saj e tronditi tej mase kur po i tregonte në telefon, që Nedës, shumë vite më parë, kur bardhësia e lëkurës së fëmijëve dhe kaltërsia e syve i kishte çuditur e inatosur gjithë të tjerët i ishte dashur  t’i nënshtrohej testit të ADN-së, sëbashku me të shoqin. Dhe ajo që i kishte lënë pa fjalë të gjithë ishte se testi ishte i rregullt dhe ata i kishin rënë në qafë kot asaj. Për të gjithë  kjo mbeti diçka e pashpjegueshme.

-“Një tekë natyre”- i kishte vënë kapak mjeku i familjes mbretërore.

Që nga ai moment, Neda kishte kaluar në dhomë më vete dhe nuk ia fali kurrë të shoqit dhe fisit të tij mbretëror akuzat dhe turpërimin. Brenda mureve të dhomave të tyre ajo nuk foli më me të. As fjeti. I shoqi ngulmoi shumë herë, sepse e mundonte vetëm fakti që ai kishte një grua aq të bukur sa e lakmonin të gjithë, dhe pikërisht, ai që duhej ta gëzonte në çdo orë të ditës apo të natës që të dëshironte, që t’i kishte të tijat buzët e saj flakë dhe gjithë lëng, sytë e zinj të mëdhenj, të thellë dhe gjithë trishtim, që vetëm njëherë vezulluan si kurrë ndonjëherë, kur mori në krahë fëmijët për herë të parë, e pra, pikërisht ai nuk e gëzonte dot. Ia kishin ndaluar. Thellë-thellë ai e dëshironte. Neda jo. I lexohej në sy. Nuk fliste, nuk ankohej, por përçmimi dhe krenaria që buronte nga sytë e saj të trishtë e tërbonin fare sheikun. E dinte që me dhurata nuk e bënte dot të vetën, por kjo nuk e pengonte t’i bënte njërën më të shtrenjtë se tjetrën. Neda i priste me indiferentizëm dhe mospërfillje.Disa herë i ishte lutur ta pranonte në shtrat. Neda përsëri e kishte parë me mospërfillje dhe nuk kishte folur. Arriti dhe e kërcënoi. Atë ditë nuk kishte qenë në vete. Kishte marrë avionin e tij dhe ishte zhdukur me javë. Kur ishte kthyer i kishte kërkuar përsëri Nedës të flinin bashkë. Neda nuk i ishte përgjigjur. E dinte që nuk kishte të dashur. Po atë, atë, pse nuk e donte? E kishte burrë dhe e kishte për detyrë, në mos për kënaqësi. Ligjet nuk ia lejonin divorcin. Por as e pengonin të kishte haremin e tij. Nganjëherë kishte përshtypjen se ajo nuk jetonte fare aty, por ishte si në ajër, sikur rronte vetëm me ajër. Deri  atë ditë  që nuk u përmbajt më. Në fakt tërbimi e kishte zënë që me mëngjes kur e kishte parë shkarazi në dhomën e ngrënies, ku ajo i kaloi pranë pa e parë fare. Kishte marrë gjënë e parë që i kishte zënë dora  dhe u kishte hyrë kuajve me kamzhik. Askush nuk ishte përpjekur ta ndalte. Nuk e kishin parë kurrë ashtu, aq të tërbuar. Pastaj kishte kaluar tek dhomat e veta. Me sytë e errur nga tërbimi kishte shqyer nga rrobat femrën e parë që i doli. Gati e kishte mbytur duke ia zënë frymën me pëllëmbë. E kishte bërë gjak gjithandej. Vajzën e nisën urgjent për mjekim, hemorragjia kishte marrë dyshemenë mbarë, nuk po i ndalonte. Kishte qenë për ironi të fatit vajza e njërës prej shërbyeseve të veta. Vetëm dhjetë vjeçe. Fati i saj i keq që u gjend para tij, pikërisht atë ditë. Nuk shpëtoi. Vdiq. As që e dëgjoi. Nuk ishte në vete. Ndjehej i prekur në sedrën e tij prej burri. A s’ishte ai prej të cilit ruheshin të gjithë? A s’ishte një nga njerëzit më të pasur e më të fuqishëm në botë? A s’ishte ai që mund të luante me fatet e shteteve si ti tekej, po të deshte? Dhe  s’ishte burrë në shtëpinë e vet! Papritur i hyri në dhomë, kur e gjeti atë mrekulli, tek hidhte këmbën jashtë vaskës gjithë aroma ndjellëse, me ujin që bulëzonte në trupin e saj të lëbyrtë dhe flokët e gjatë e të zinj të rënduar edhe më shumë prej ujit, që i rrinin gjithë naze mbi gjinjtë e fortë, të rrumbullakët e deri në belin e këputur.Nuk i la kohë as të hidhte një peshqir. I ishin errur fare sytë. E kishte përfshirë prej krahësh aq fort sa mend ia këputi. E shtriu me dhunë nën vete drejt e mbi mermerin e zi të banjos mbretërore. I ndenji sipër duke kërkuar sytë e saj. Por ajo i kishte mbyllur. Me duart që i dridheshin ia kaloi gishtat butë nëpër gjinjtë e dëshiruar, pastaj më poshtë, drejt barkut të saj për t’u patur zili. U ngrit. Ajo nuk lëvizi. Ai kishte vazhduar ta shikonte me mall, me dëshirë, me dashuri, me inat, me mllef, të gjitha bashkë. E kishte përkëdhelur edhe njëherë si një diçka të shtrenjtë. Por ajo përsëri nuk kishte reaguar. As sytë nuk i kishte hapur dhe as ndonjë lëvizje nuk kishte bërë. Vetëm frymëmarrjen e kishte më të shpeshtë. Nuk folën. Por e gjitha kjo kishte zgjatur vetëm një çast, sepse vala e tërbimit e mbërtheu përsëri. E kishte kafshuar ku i kishin zënë dhëmbët, e kishte përdredhur si të ishte një copë litar, e kishte kthyer mbrapsht dhe në heshtjen që prishej vetëm nga gulçimat e tij e kishte përdhunuar. Egërsisht. Për minuta të tëra ia çorri fytyrën, gati ia shkuli gjinjtë, ia rropi shpinën dhe nuk i la vend pa e kafshuar. Trupi i saj u gjakos keq po ajo as sytë nuk i hapi, as zë nuk nxori. Vetëm lotët i përziheshin sa me gjakun e saj, e sa me djersën e tij të athët. Në fund ai ia kishte mbuluar të gjithë fytyrën e kafshuar e të çjerrë, me spermë, që për çudi s’kishte të sosur, ishte ngritur dhe ishte futur në dhomat e veta pa e kthyer kokën pas. Ajo kurrë nuk e përmendi këtë gjë. Kur i duhej të ishte e pranishme sipas ritit mbretëror, ajo njoftonte se ishte e sëmurë dhe ndëkohë nuk kishte pranuar asnjë vizitë mjekësore. Iu deshën shumë kohë që plagët t’i mbylleshin. Nuk i mbeti asnjë shenjë me kalimin e kohës. Por sytë e saj lotonin vetiu sa herë që kujtonte vogëlushen e shkretë e të pafat dhe fatin e saj. Askurrë nuk u përmend vdekja e asaj vajze e aq më tepër të thuhej edhe se si vdiq. Por nën zë  dihej gjithçka. Që nga ajo ditë gratë i ruheshin shumë, mundoheshin t’i dilnin sa më pak para syve. Ai sillej butë me to, por kujtesa e asaj dite i friksonte. Neda nuk kishte dalë nga dhoma e saj me vite. Nganjëherë kur gishtat i ngatërroheshin në flokët e derdhur të së bijës dhe kur kjo i ngrinte sytë dhe e shihte, ajo dridhej përbrenda kur mendonte se sytë e saj ishin të kaltër, si të atij. Mendja i rrinte tek ai, lëkurëbardhi i saj. Përpiqej ta përfytyronte, por çdo gjë kish ngelur ashtu sikur atë ditë me shi të butë, ku ai vetëm e përkëdhelte gjithë dhimbshuri. Me orë të tëra qëndronte në dritare duke thithur ajër dhe duke përfytyruar çdo grimcëz të tij tek shkonte në rrugë të gjatë drejt dashurisë së saj, tek e mbështillte, e përkëdhelte dhe ia njomte buzën e tharë, tek i hynte thellë në mushkri, tek i jepte jetë zemrës së tij që rrahu për të, veç për të. Dhe trishtimi e mbyste. Në publik daljet e saj ishin të rralla por edhe kur i duhej domosdshmërisht, vinte “një qeshje kineze” në fytyrë dhe të tjerët që e shihnin nga ekranet e televizorëve,  pranonin se ajo ishte preri e bukur, me një bukuri që nuk po venitej me ikjen e viteve. Vetëm se askush nuk mund të shpjegonte një tis trishtimi që tashmë kishte zbritur nga thellësia e syve të saj vezullues drejt mollëzave të hequra. Po kjo ia shtonte edhe më bukurinë. Njerëzve u dukej melankolike, si ikonat e të krishterëve dhe kjo i intrigonte drejt enigmave e mistereve që fshiheshin aty.

Gruaja e falenderoi mikeshën. Nxitoi të hapte televizorin. Kërkoi. Dhe ja tek ishte ajo.

-”O Zot, sa e bukur!”. Nuk kishte ndryshuar fare. Ishte bërë pakëz e trishtuar, por ndoshta ashtu ishte bërë fotografia. Ja tek ishte me të shoqin dhe fëmijët, pastaj vetëm me fëmijët. Njëherë të vegjël, tani të rritur. Kamera që shkon në spital. Derë e mbyllur. Mjekë  që flasin dhe tregojnë gjendjen e sheikut. Ja pallati mbretëror. Aty kishte jetuar Ajo, aty ku ajo kishte qenë njëherë e ftuar. Çift. Dhe ku kishte filluar rrënimi i saj.  Në çast u ndje çuditshëm, ishte edhe e çliruar, edhe bosh. Sytë i mbetën në ekranin e televizorit. Fotot ndërronin njëra-tjetrën. Në pritje të të rejave të fundit lanë një foto ku Ajo kishte dalë me të dy fëmijët e saj. Të dy lëkurëbardhë. Sykaltër. U drodh përtej dridhjes. Fëmijët kishin një hije të përbashkët me të sajët. Dukeshin krejt si të sajët, vetëm se u ndryshonte ngjyra e syve. Arabja i kishte bërë me sy të kaltër, ajo me sy të zinj. Njëlloj të mëdhenj, të bukur e të trishtuar. U ngrit. E afroi fotografinë e fëmijëve të saj drejt ekranit dhe mbeti. Ngjashmëria ishte aq e dukshme! U plas tek buza e krevatit. Kishte patur të drejtë Leah! Mbeti me gojë të hapur e sy të zgurdulluar. Kjo i kalonte çdo kufi. Atë ditë për herë të parë ajo nuk zbriti poshtë për të bërë çajin e saj të mentes dhe për të lexuar horoskopin. Nuk po merrte vesh ç’po ndodhte. E dinte që ishte e gëzuar, po ku ishte gëzimi? Zbulesenigma e kishte trallisur krejt. Filloi të puthte fotot e fëmijëve dhe të nipërve dhe mbesës, si e çmendur. Pastaj  u mbështet në shpinoren e kolltukut me cohë kadifeje vishnje, mbylli sytë dhe kërkoi të vinte pak rregull në kokën e saj dhe të kuptonte...Një mijë pikëpyetje i zienin përbrenda, si atëherë kur ai bënte seks si i marrë dhe që ajo nuk guxonte ta pyeste. Një mijë pikëpyetje që i mbetën pezull.

-“E gjithë jeta ime një pikëpyetje mbeti, një pikëpyetje pezull, as në ajër, as në tokë. Po a nuk jetojmë të gjithë brenda pikëpyetjeve? Universi a s’është një pikëpyetje e madhe që vetëm budallenjtë e marrin për një pikëçuditëse? ” -po mërmëriste,  kur pikërisht  ai u duk në derë me filxhanin e kaltër me buzë të florinjta në dorë. Për herë të parë ai e vështroi me vëmendje. Iu duk edhe e zbehtë edhe e lumtur. I foli:

- “Pse s’vjen poshtë, çfarë ke?”

 Një nënqeshje ironike mbuloi fytyrën e saj.

- “Të vdiq Neda, arabja jote... Më në fund Zoti e dëgjoi lutjen time. Shiko!

-i tha  dhe e drejtoi me shikim prej syve të zgurdulluar drejt ekranit.  

Atij i rrëshqiti filxhani i kaltër me buzë floriri në tokë dhe iu thye. Kafeja u shpërnda nëpër tapet. Ai i hodhi sytë drejt gruas së tij për të mësuar më shumë, por shtangu kur pa sytë ironikë dhe të ngrirë të saj. Kishte vdekur. Edhe Neda, (O Zot, sa e bukur është!) arabja e tij, kishte vdekur. Edhe Natani kishte vdekur, edhe Jehudai ishte gati për të vdekur. Po unë ç’bëj akoma?”

I gjetën pas disa orësh në dhomën e gjumit të gruas fëmijët që të alarmuar nga ato telefonata të pazakonta kishin marrë rrugët njëra nga Veriu dhe tjetri nga Jugu, drejt Tel-Avivit.Në njërën dorë të s’ëmës kishte mbetur fotografia  e tyre, kurse në dorën tjetër telekomanda e televizorit. Ai tek këmbët e saj i kruspullosur si nga një dhimbje jo tokësore, me bishtin e filxhanit të kaltër në dorë  dhe tek këmbët kafeja dhe copëzat e florinjta të filxhanit të thyer. Kishte qenë gjithë jetën filxhani i tij. Të dy me shikim nga ekrani prej të cilit vazhdonte të buzëqeshte një grua dhe dy fëmijët e saj.

“-O Zot, sa e bukur !”-tha vajza.

-“Shiko, nuk të duket se na ngjajnë”?- pyeti djali. Vajza u përqëndrua.

-“Po më duket, po, po. Vetëm se ata qenkan me sy të kaltër.

-“Si të babit- i shpëtoi atij.

-“Po ç’lidhje ka?”

-“Paskan vdekur, në një aksident, në jug të Egjyptit. Atje ku kanë qenë me detyrë. Ndoshta njiheshin. Kushedi...Bota është e mbushur me pikëpyetje dhe enigma, po ajo ka jetën e saj dhe kur i teket jeton pa to, por edhe kur i teket nuk bën dot pa to. Bota është edhe xhelati, edhe viktima e enigmave të veta. Gurët prandaj janë, që t’i fshehin, por janë gurët që na tregojnë në netët e ngrohta kur dallgët përplasen lehtshëm brigjeve, atëhere mund të lexosh enigmat dhe në vend të guackave lehtësisht mund të mbledhësh pikëpyetje”. Lotët i mbuluan të dy. Jeta nuk do të ishte më ajo që ata njihnin deri  atëhere.