QENI
-Ah, qen,
qen!- mërmëriste me vete plaka e gulçonte nga të nxituarit. S’ishte për të ajo
rrugë, nëpër natë, por kur kujtonte fytyrën e nxirë të së resë, vazhdonte. Po shkonte në shtëpinë e parë që ishte më afër në atë
fshat të thellë e gërxhe-gërxhe, për të kërkuar ndihmë. I kishte pikuar në thua
e reja, një nuse e pagojë dhe punëtore, si ajo. E donte me të vërtetë sepse
edhe nusja ia bënte respektet. Pale fëmijët!
-Ah, qen, qen!-gulçonte e bërtiste rrugës plaka ku nuk e dëgjonte
njeri. Ishte plakë. Ishte në atë moshë kur jeta kërkon pakëz qetësi e
dhimbshuri. Po jeta, si jeta e egër, e pamëshirshme.
Ja që s’i kishte këto. Ditë të paqeta ia linin vendin netëve të turbullta, të
mbushura me ankthin e makthin e tmerrshëm të zhurmës së thatë të të goditurës. U
ndal. S’po mbushej dot me frymë. Një dhimbje kafshuese, m’u në zemër e gozhdoi
e gati sa s’e la përdhe. Qëndroi. U ul mbi një sop. U mbush me frymë dhe vështroi
qiellin, atë qiell që kishte harruar që e kishte mbi kokë. Po
s’i pëlqeu. Yjet xixëllues iu dukën si sy qensh të tërbuar dhe errësira madhështore e tij, si një gojë që donte ta
gllabëronte, jo vetëm atë, por Botën mbarë. Dhimbja sikur po e lehtësonte. Ndaj
u ngrit e vazhdoi rrugën.
-Sa të arrij!- po i thoshte vetes. Për të kishte rëndësi të
arrinte sa më parë, të merrte diçka sa për të qetësuar plagët e mëdha të nuses.
Vetëm ideja se goditjet e tij vazhdonin kur ajo të mos ishte aty i jepnin fuqi
që të vazhdonte atë rrugë të thepisur. Ajo nuk kishte fuqi, por gjithësesi do ta
mbronte të renë. Se si, nuk e dinte, por do ta mbronte. Gulçima iu shtua edhe më. Rruga
ishte bërë tepër e vështirë, një malore e fortë pasonte rrugën për në majë. Dhe
të mendosh që pas asaj kishte ende rrugë për të bërë! Por ajo nuk i mendonte këto.
-Ah, qen, qen!- tha prapë plaka dhe fshiu sumbullat e djersës.- Ah, qen, qen! Po të mos ishe ti qen, s’do e kisha marrë këtë rrugë e t’ua
prishja gëzimin njerëzve në këtë natë të bekuar. Dhe fëmijët e tu s’do të
mblidheshin kruspull nëpër qoshetë e shtëpisë syzgurdulluar e të prisnin
goditjet e tua që nuk kursenin asnjërin. Do luanin e do gëzonin si të gjithë fëmijët.
Dhe unë do ta prisja vdekjen me shpirt të qetë. Po
kështu, as ajo nuk vjen. S’do dreqi! S’do dreqi që njerëzia të lëvdojnë jetën,
pa e bën këtë. Dhe njerëzia , si njerëzia shajnë e shajnë sa ngopen dhe po prapë
me të rrinë. S’kanë ç”bëjnë. Kur i ka në
dorë ajo, vulëhumbura! I vërtit e tallet si i do qejfi, mirë të na bëhet të
gjithëve! Ja pra, s’më merr mua. E kur pa ? Tani që s’kam më as fuqi…Ç’të bëj?
Lus vetëm të vazhdoj që të arrij sa më parë se ndryshe e shqeu nusen ai, qeni,
im bir, që më mirë të mos kisha rrojtur e të shihja se si u bë kështu, më mirë
të kisha vdekur një sahat e më parë e drejt e në dhe, se sa kështu ! Kujt i
ngjau qeni, kujt? Të atin të mirë të urtë, e kështu, gjysh pas gjyshi, po ky? Nga na doli kështu? Ah, qen, qen, që më
bëre mua plakës atë që e gjithë jeta nuk ma bëri dot!
Plaka mendonte me zë të lartë dhe vazhdonte të ecte.
Monopati ishte tejet i thepisur dhe ca rrëshqisje nga të ngrirët. Ndaj ajo
filloi të bënte më shumë kujdes dhe ta ngadalësonte hapin. Sytë nuk i shihnin më
asgjë. Veç ca syve të ndritshëm që po e shoqëronin për një copë herë të mirë.
Megjithëse në fillim nuk e kuptoi kështu, po vetëm si një ëndërr ngaqë i ishte
bërë mendja qen, ndaj s’i vuri re dhe as rëndësinë e duhur, por tani kur sytë
xixëllues nuk po ngopeshin së pari e dëgjuari të sharat e saj, po vetëm e shoqëronin
në atë monopat të ngrirë, ajo filloi të shqetësohej me të vërtetë dhe
ndali. Edhe sytë ndalën. Plaka u shqetësua tamam, jo për vete, për vete e kishte
lutur vdekjen me kohë, nuk kishte rëndësi si do t’i shfaqej ajo, por do të
mbetej aty, në mes të malit dhe nuk do të mund të shpëtonte nusen dhe fëmijët.
Sytë iu afruan edhe më shumë. Ishin ca sy të mëdhenj, të kaftë, që në natën e
errët ndriçuar nga nga drita e ftohtë e hënës, shkëlqenin dhe dukeshin të
uritur. Një hungërimë e mbytur u dëgjua. Plaka u ul mbi një gur dhe priti që
edhe qeni, nëqoftëse do të ishte një qen, të ulej edhe ai.
-Ah, moj e shkretë!- nisi të fliste plaka e bindur se kafsha
do ta dëgjonte. –Ah, moj e shkretë! Edhe ty të kanë rrahur e përzënë? Mos më bëj
keq, siç e sheh jam shumë plakë dhe fëmijët duhet të shpëtojnë prej atij qeni
që lashë në shtëpi. E di që je e uritur, por të lutem…Më ndihmo të shkoj tek
shtëpia e parë, poshtë në lagjen përtej. Mbase kupton ndonjë fjalë…
Qeni, se qen ishte, ishte ulur edhe ai dhe po dëgjonte me
kujdes. Po ama, flegrat e hundës i dihatnin
dhe një hungërimë e brendshme i vinte mbyturazi nga gryka e dhëmbët e tmerrshëm.
Plaka u çua duke menduar se fjalët e saj do të kishin bërë efektin e duhur tek
kafsha. Duhej të nxitonte shumë, aq më mirë tani, me një bashkëshoqërues. Nuk
arriti ta shihte edhe njëherë hënën e ngrirë të dimrit dhe as të drejtonte
shpinën, sepse kafsha nuk kishte kuptuar asgjë nga ato fjalë të dëshpëruara të
plakës. Ajo thjesht kishte uri.
Nga vellimi me tregime "Gabimisht dashuruar", 1997
Comments
Post a Comment